63% van de Belgen heeft vertrouwen in manier waarop gezondheidsgegevens gebruikt en beheerd worden
Slechts zes op de tien Belgen hebben vertrouwen in de manier waarop hun gezondheidsgegevens worden beheerd en gebruikt. Dat blijkt uit een nieuwe bevraging van de Onafhankelijke Ziekenfondsen met Helan in Vlaanderen, bij 1.250 Belgen tussen 18 en 75 jaar. Het vertrouwen ligt het hoogst in Vlaanderen (68%), gevolgd door Brussel (62%) en Wallonië (54%).
20 november 2025
Volgens een recent rapport van de OESO maken gezondheidsgegevens vandaag 30% uit van alle data in de wereld, en toch zou slechts 3% daarvan gebruikt voor besluitvorming. De uitwisseling en het gebruik van gezondheidsgegevens staan dan ook hoog op de politieke agenda, zowel in België als in Europa. Nieuwe initiatieven zoals het Belgian Integrated Health Record (BIHR), en de European Health Data Space (EHDS) en de lancering van de Health Data Agency (HDA) moeten het delen van data vlotter maken, zowel voor de zorg van patiënten als voor beleid en onderzoek.
Nog onvoldoende vertrouwen
Uit de enquête blijkt dat 37 procent van de Belgen weinig of geen vertrouwen heeft in hoe hun gezondheidsgegevens worden beheerd en gebruikt. De belangrijkste bezorgdheden zijn cyberveiligheid (47%), onduidelijkheid over het doel van datagebruik (46%) en het gebruik door commerciële bedrijven (32%).
Voor het gebruik en de verwerking van gezondheidsdata verschilt het vertrouwen per actor. Zorgverleners (79%) en ziekenfondsen (68%) genieten het meeste vertrouwen. De overheid (41%) en bedrijven (25%) scoren veel lager. De academische wereld bevindt zich daartussen met 53 %.
“Het Belgische datalandschap zal de komende jaren ingrijpend veranderen. Het succes hiervan zal afhangen van het vertrouwen dat mensen stellen in hoe hun gegevens worden beheerd, beveiligd en uitgewisseld,” zegt Xavier Brenez, Directeur-generaal van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. “We gaan daarbij goed aan de burgers moeten uitleggen waarom het delen van gezondheidsgegevens zo belangrijk is, zoals het identificeren van nieuwe noden, het uitwerken van nieuwe terugbetalingen, en de zorg efficiënter en beter te maken danzkij innovatie.”
Digitale gezondheidsvaardigheden blijven uitdaging
Twee op de drie Belgen (62%) hebben de afgelopen zes maanden hun gezondheidsgegevens geraadpleegd via een digitaal gezondheidsplatform. Meestal ging het om laboresultaten (62%), resultaten van medische onderzoeken of behandelingen (49%) of voorschriften voor geneesmiddelen (39%). Toch geeft bijna de helft (48%) aan dat ze zulke platformen vaker zouden gebruiken als er duidelijkere uitleg en begeleiding was.
Ook de kennis over de rechten die je hebt als burger blijft eerder beperkt. Zes op de tien Belgen weten dat ze hun gezondheidsgegevens kunnen inkijken, maar slechts één op vijf (18%) heeft dat ook effectief gedaan. Nog minder mensen weten dat ze gegevens kunnen laten aanpassen (36%) of wissen (28%).
“De Belg wil digitaal mee zijn, maar niet zonder houvast,” zegt Brenez. “We moeten ervoor zorgen dat iedereen begrijpt wat hij ziet in zijn digitaal gezondheidsdossier en weet welke rechten hij heeft. Begeleiding is minstens zo belangrijk als technologie. Het interfederale actieplan voor de versterking van de digitale gezondheidsvaardigheden dat eerder dit jaar werd goedgekeurd, komt dan ook op een goed moment”, aldus Brenez.
Nood aan coördinatie en transparantie
Volgens de Onafhankelijke Ziekenfondsen is een coherente samenwerking tussen de verschillende overheden en instellingen noodzakelijk om alle werven op een gecoördineerde manier te implementeren.
“Vandaag ontbreekt het aan coördinatie en transparante communicatie. Een interfederale projectmanager die de verschillende data-initiatieven coördineert, is daarom essentieel,” aldus Brenez. “De verschillende actoren, waaronder de ziekenfondsen, worden bovendien te weinig betrokken.”
De Onafhankelijke Ziekenfondsen publiceren hun analyse en aanbevelingen in een position paper naar aanleiding van het symposium “Gezondheidsgegevens, de hartslag van toekomstgerichte zorg” op 20 november.
📌Meer informatie over ons symposium kan je op onze website vinden.
📌De infographic over dit topic is beschikbaar via deze link.
